Lịch sử rượu vang Pháp

Mục lục

• 1.Lịch sử rượu vang Pháp
• 2.Phân loại rượu vang Pháp
• 2.1.Vùng trồng nho
• 2.2.Cách gọi tên của rượu vang Pháp
• 2.3.Millésime là gì
• 2.4.Giống nho

Lịch sử rượu vang Pháp

Trải 2600 năm, khi người Phocaea thành lập thành phố Massalia vào thế kỷ 6 trước công nguyên (TCN), nghề trồng nho có thể bắt đầu từ thời gian này. Người La Mã đã phổ biến nghề trồng nho ra khắp vùng đất xứ Gaul, họ đã khuyến khích trồng nho tại các khu vực sau này đã trở thành các vùng rượu vang nổi tiếng như: Bordeaux, Burgundy, Alsace, Champagne, Languedoc, Loire Valley và Rhone.

Trong quá trình lịch sử đó, ngành công nghiệp rượu vang Pháp đã bị ảnh hưởng và được thúc đẩy bởi các lợi ích thương mại sinh lợi từ thị trường Anh quốc và thương nhân người Hà Lan. Trước Cách mạng Pháp, Giáo hội Công giáo là một trong những tổ chức sở hữu số lượng vườn nho lớn nhất Pháp, đặc biệt là tại các vùng như Champagne và Burgundy, đây là các vùng đã tạo nên khái niệm terroir cho ngành sản xuất rượu vang. Được sự hỗ trợ từ các ảnh hưởng bên ngoài và nội bộ, ngành công nghiệp rượu vang Pháp đã trở thành hình mẫu cho ngành công nghiệp rượu vang thế giới, với nhiều loại rượu vang của Pháp được coi là chuẩn mực cho phong cách đặc biệt của họ. Đầu thế kỷ 21 ngành trồng nho và làm rượu vang đã có những thay đổi đáng kể, thị trường toàn cầu đã thay đổi và nổi lên sự cạnh tranh từ các vùng trồng nho khác ở châu Âu như Ý và Tây Ban Nha, cũng như các nhà sản xuất rượu vang ở Tân Thế giới mới nổi như California, Úc và Nam Mỹ.

Phân loại rượu vang Pháp

Vùng trồng nho

Vignoble (vùng trồng nho) là khái niệm dùng để chỉ vùng đất trồng nho. Một Vignoble có thể bao gồm nhiều Terroir khác nhau với chất lượng nho và rượu sản xuất ra khác nhau.

Còn Terroir (ruộng nho) là khái niệm dùng để chỉ vùng đất nơi trồng nho, nguyên liệu để làm rượu vang. Terroir có ý nghĩa quyết định đối với chất lượng rượu vang và chúng được ghi chú rất rõ ràng trên nhãn rượu. Dựa vào Terroir người ta có thể xác định giống nho của loại nho làm rượu cũng như các yếu tố khác ảnh hưởng tới chất lượng rượu.

Trên lãnh thổ nước Pháp có 14 Vignoble chính, trong đó lớn nhất là vùng trồng nho Languedoc ở Tây Nam nước Pháp. Ngoài ra Pháp còn một số vùng trồng nho nhỏ ở Lyon, Bugey, Lorraine và Île-de-France.

Danh sách cụ thể 14 vùng trồng nho gồm:

-Vùng trồng nho Alsace: Sản phẩm chủ yếu là rượu vang trắng với các cánh đồng nho nằm ở bờ Đông sông Rhine sát biên giới với Đức.

-Vùng trồng nho Beaujolais: Nằm gần thung lũng sông Rhône, sản phẩm chủ yếu của vùng là rượu vang đỏ.

-Vùng trồng nho Bordeaux: Vùng trồng nho nổi tiếng của Pháp nằm sát bờ Đại Tây Dương với sản phẩm chính là rượu vang đỏ.

-Vùng trồng nho Bourgogne: Vùng trồng nho nằm ở phía Đông nước Pháp với sản phẩm chính là vang đỏ và vang trắng. Cùng với Bordeaux, đây là vùng trồng nho lớn nổi tiếng với chất lượng rượu hàng đầu của Pháp.

-Vùng trồng nho Champagne: Sản phẩm là loại vang nổ đặc trưng - sâm-panh (champagne), tên gọi chỉ được dùng duy nhất cho các loại vang nổ sản xuất từ vùng này.

-Vùng trồng nho Corse

-Vùng trồng nho Jura

-Vùng trồng nho Languedoc và Roussillon: Hai vùng trồng nho phía Nam nước Pháp với diện tích lớn nhất trong số 14 vùng. Đây là nơi chuyên sản xuất các loại vang bình dân với đủ loại đỏ, hồng và trắng.

-Vùng trồng nho Provence

-Vùng trồng nho Savoie

-Vùng trồng nho Sud-Ouest

-Vùng trồng nho Val-de-Loire

-Vùng trồng nho thung lũng sông Rhône

Cách gọi tên của rượu vang Pháp

Appellation (cách gọi tên) là khái niệm dùng để chỉ cách phân loại rượu vang bằng tên gọi và thứ hạng dựa theo terroir, cépage và các yếu tố khác.

Cách gọi tên rượu vang được Pháp ban hành ngày 1 tháng 8 năm 1905. Cơ quan chịu trách nhiệm quản lý Appellation của Pháp là INAO trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Thủy sản.

Dựa theo chất lượng rượu và nguồn gốc nho, rượu vang có thể được chia thành:

Vin de table (rượu vang thường)

-Vin de table des pays de l'Union Européenne (rượu vang thường có nguồn gốc châu Âu): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nhiều loại nho châu Âu.

-Vin de table de France (rượu vang thường có nguồn gốc Pháp): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nhiều loại nho Pháp.

-Vin de pays (rượu vang thường địa phương): Rượu làm từ nước nho được pha trộn bởi nho có xuất sức từ một vùng nhất định trên nước Pháp.

VQPRD (Vins de Qualité Produits dans une Région Délimitée - Vang chất lượng được sản xuất tại một vùng có giới hạn)

-AOVDQS (Appellation d'Origine Vin Délimité de Qualité Supérieure -Vang chất lượng cao được sản xuất tại một vùng có giới hạn): Rượu vang chất lượng cao được sản xuất từ nho có nguồn gốc tại một vùng trồng nho nhất định. AOVDQS là cơ sở để phân loại theo AOC.

-AOC (Appellation d'Origine Contrôlée - Nhãn hiệu có nguồn gốc được kiểm định): Rượu có nhãn hiệu cụ thể với uy tín và chất lượng cao, được phân loại và kiểm tra thường xuyên. Đây là cách gọi tên quan trọng nhất đối với hệ thống tên gọi rượu vang của Pháp.

AOC có thể được chia theo các vùng trồng nho lớn (AOC Bordeaux, Bourgogne, Alsace, Beaujolais...), các vùng trồng nho nhỏ (AOC Coteaux du Tricastin, Côtes du Forez, Médoc...) hoặc các cánh đồng nho cụ thể (AOC Chablis, Margaux, l'Étoile, Cassis...). Tùy theo từng vùng, AOC lại được chia thành các cấp bậc khác nhau dựa trên cách phân loại của từng vùng,.

Millésime là gì

Millésime (niên hiệu) là khái niệm dùng để chỉ năm thu hoạch nho. Chất lượng và sản lượng nho thu hoạch từng năm phụ thuộc rất lớn vào thời tiết và khí hậu của năm đó, vì vậy chất lượng rượu vang sản xuất ra cũng thay đổi tùy theo từng niên vụ. Do các vùng trồng nho khác nhau có khí hậu khác nhau và sử dụng giống nho khác nhau, vì vậy chất lượng của cùng một Millésime của rượu vang có xuất xứ từ các vùng khác nhau cũng là khác nhau. 

Giống nho

Theo luật năm 1953 thì Cépage (giống nho) được chia thành ba loại:

-Cépage Recommandé (giống nho đề nghị)

-Cépage Autorisé (giống nho bắt buộc)

-Cépage Toléré (giống nho tự chọn)

Từ năm 1970, Cépage chỉ còn chia làm hai loại Cépage Recommandé và Cépage Autorisé. Giống nho của các AOC bị quản lý rất chặt chẽ vì các nhãn hiệu này đỏi hỏi chất lượng nho và rượu cao, với các loại rượu vang cấp thấp hơn (Vin De Pays) thì giống nho chỉ là yếu tố phụ.

Tùy theo từng vùng mà người ta sản xuất rượu từ một loại nho duy nhất (Vins Monocépage) hoặc hỗn hợp nhiều loại nho (Vin D'assemblage).

Ở Pháp thì có ba loại nho đỏ chính để làm rượu vang Pháp:

-Merlot

-Cabernet Sauvignon

-Pinot Noir