Rượu vang trắng - Những điều có thể bạn chưa biết

Bạn muốn khám phá về rượu vang trắng và nâng tầm bộ sưu tập rượu vang của mình với một số loại rượu vang trắng tốt nhất? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cơ bản về rượu vang trắng: nguồn gốc, giống nho, vùng sản xuất, cách làm và hương vị.

Rượu vang trắng là loại rượu nào?

Rượu vang trắng là một loại rượu vang có màu vàng nhạt, thường được làm từ loại nhỏ có vỏ xanh nhạt. Rượu vang trắng cũng có thể được chế biến từ loại nho vỏ sẫm màu miễn là ruột của chúng có màu sáng. Dù làm từ nho xanh hay nho đỏ, rượu vang trắng cũng được lên men với phương thức tách vỏ để tạo ra loại rượu có màu sắc trong, sáng và hàm lượng tanin thấp.

Lược sử rượu vang trắng

Thời gian ra đời chính xác của rượu vang trắng vẫn còn là một ẩn số nhưng có một điều chắc chắn rằng nó đã xuất hiện từ rất lâu. Rượu vang trắng được gọi là 'wiyana' trong các bia ký Hittite cổ đại ở Lưỡng Hà vào khoảng 2500 năm trước Công nguyên. Ở Hy Lạp cổ đại, Hippocrates đã viết về việc sử dụng ‘vinous white wine’ và ‘bitter white wine’ trong các bài thuốc của ông - một dấu hiệu cho thấy sự đa dạng trong sản xuất rượu vang vào thời điểm đó.

Người La Mã cổ đại được cho là đã vay mượn một số kỹ thuật sản xuất rượu vang trắng từ người Hy Lạp. Vì hương vị quá ngon, nên bấy giờ rượu vang trắng chỉ dành cho tầng lớp quý tộc trong những bữa tiệc xa hoa. Khi người La Mã tiếp tục chinh phục các vùng phía Bắc, họ cũng bắt đầu trồng các loại nho làm rượu vang trắng ít ngọt hơn và khô hơn. Khi đó, rượu không chỉ dành riêng cho giới quý tộc mà dành cho tất cả mọi người, ngay cả trẻ em. Vào thời đó rượu vang trắng được uống ấm vào mùa đông và ướp lạnh vào mùa hè.

Với sự sụp đổ của Đế chế La Mã, hoạt động buôn bán rượu vang cũng bị ảnh hưởng khi nghề trồng nho suy giảm dần, nhường chỗ cho sự phát triển rộng rãi của các loại bia. Các tộc người xâm chiếm không hiểu rõ giá trị của rượu vang và cũng không yêu thích thức uống danh giá này. Đây là lúc việc sản xuất rượu vang trắng đi vào bí mật.

Chiến tranh tàn khốc đã khiến dân làng chỉ còn hai sự lựa chọn: chạy trốn hoặc trở thành nô lệ. Nếu không nhờ Nhà thờ Công giáo, có thể rượu vang trắng đã dần bị vùi lấp trong các cuộc đột kích. Các giáo sĩ đã âm thầm trồng nho ở để tiếp tục cung cấp rượu vang cho nhà thờ cử hành Thánh lễ. Khi chiến tranh lắng xuống, rượu vang lại trở nên phổ biến ở các vùng địa phương. Tuy rất khó vận chuyển và cất giữ, nhưng theo sau sự giàu có của giới quý tộc, rượu vang bắt đầu được lan truyền mạnh mẽ, vì nghệ thuật thưởng thức ẩm thực trên những bàn tiệc xa xỉ sẽ phô bày sự thịnh vượng của gia chủ một cách rõ ràng nhất.

Sự phát triển của các tuyến đường thủy trên sông Rhine và sông Danube cho phép hoạt động buôn bán rượu vang trở nên sôi nổi hơn. Một lần nữa rượu vang trở nên phổ biến trong mọi tầng lớp xã hội, vào thế kỷ 13, các thương nhân đã phân biệt vinum hunicum (rượu của người Hun) được người dân thường uống, với vinum francium (rượu của người Frank).

Vào giữa thế kỷ XVI, rượu vang trắng đã được tạo ra trên khắp thế giới, và tiếp tục là một trong những loại rượu được tiêu thụ phổ biến nhất hiện nay.

Các giống nho và vùng sản xuất rượu vang trắng nổi tiếng

Chardonnay

Chardonnay phổ biến đến mức khi nhắc đến tên gọi Chardonnay người ta nghĩ ngay đến những dòng rượu vang trắng. Chardonnay có nguồn gốc từ vùng Burgundy của Pháp, và được đặt tên từ một thị trấn nhỏ ở Maconnais, thuộc phía nam Burgundy, nơi sản xuất rượu Chardonnay từ thời trung cổ, có giá thành tương đối rẻ nhưng lại có chất lượng rất cao.

Hiện nay giống nho Chardonnay được trồng gần như ở bất cứ nơi nào sản xuất rượu vang như Mỹ, Úc, Chile, Nam Phi, NewZealand, ...

Các nhà sản xuất rượu vang trắng yêu thích giống nho Chardonnay vì nó dễ trồng và hương vị của nó không quá đặc biệt như Riesling hay Sauvignon Blanc, điều này cho phép họ có thể  linh hoạt vận dụng kỹ thuật sản xuất một cách tối ưu và để lại dấu ấn riêng của họ trên rượu vang trắng chardonnay.

Riesling

Rượu vang trắng Riesling được cho là có xuất xứ đến từ vùng thung lũng sông Rhine của Đức. Loại nho này đã được lịch sử rượu vang ghi nhận sớm nhất vào những năm 1400.

Mặc dù rượu vang trắng Riesling là một trong những loại nho làm rượu vang trắng được ca ngợi nhiều nhất vào giữa những năm 1800, nhưng các yếu tố cả về kinh tế và chính trị đã khiến Riesling trở nên nổi bật hơn cả cho đến tận cuối thế kỷ 20.

Ngày nay trung tâm sản xuất rượu vang trắng Riesling nằm ở các khu vực Thế giới cũ như Đức, Áo và Alsace của Pháp. Bên cạnh đó, nhiều khu vực của Thế giới mới cũng đang thành công với rượu vang trắng Riesling - đặc biệt là vùng Finger Lakes ở New York.

Rượu vang trắng Riesling rất khó xác định hương vị cụ thể bởi điều này còn phụ thuộc điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của từng vùng sản xuất.

Sauvignon Blanc

Sauvignon Blanc có tên gọi xuất phát từ chữ "sauvage" trong tiếng Pháp có nghĩa là "hoang dã", vì loại nho này có thể có nguồn gốc từ một loài nho dại vùng Tây Nam nước Pháp, cụ thể là thung lũng sông Loire và vùng Bordeaux trứ danh.

Rượu vang trắng Sauvignon Blanc du nhập mạnh mẽ vào New Zealand vào những năm 1970 khi các nhà sản xuất rượu vang nhận thấy Newzealand có khí hậu lý tưởng để làm chín những quả nho Sauvignon Blanc, hiện đây là loại nho được trồng nhiều nhất của đất nước này. Các nước Úc, Mỹ, Chile, Nam Phi hiện cũng đang trồng rộng rãi Sauvignon Blanc.

Pinot Grigio

Pinot Grigio là tên tiếng Ý của Pinot Gris, một phiên bản khác của Pinot Noir, nó có màu xám thay vì màu đỏ đậm của hầu hết họ Pinot hay màu xanh sáng của các loại nho làm ra rượu vang trắng.

Rượu vang trắng Pinot Grigio có trung tâm sản xuất nằm ở vùng Đông Bắc Ý (Veneto, Friuli-Venezia Giulia và Trentino-Alto Adige). Khu vực này xuất khẩu một lượng lớn rượu vang trắng Pinot Grigio mỗi năm, chủ yếu sang Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.

Rượu vang trắng Pinot Grigio thường được mô tả là rượu vang trắng khô với độ axit tương đối cao, có mùi hương thơm ngát của lê, chanh, táo xanh và hoa anh đào.

Ngoài những giống nho này, bạn cũng sẽ bắt gặp các loại rượu vang trắng được làm từ Pinot Blanc, Gewürztraminer, Grüner veltliner và Albariño.

Rượu vang trắng được làm như thế nào?

Nói chung, tất cả các loại rượu vang trắng đều trải qua các quá trình sau:

Trồng và thu hoạch

Nho làm rượu vang trắng được để chín hoàn toàn trên cành để thu được ruột trắng ngọt. Tuy nhiên, đối với một loại rượu vang khô, nho được thu hoạch khoảng tám ngày trước khi chúng đạt độ chín hoàn toàn. Điều này giúp kìm hãm độ đường trong nho.

Làm “wort”

Sau khi thu hoạch, nho được loại bỏ cuống và ép cho ra thứ nước gọi là “wort”. “Wort” được để lắng cho các chất cặn chìm xuống hoặc nổi lên trên bề mặt. Sau đó “wort” được làm sạch bằng nhiều cách.

Lên men

Wort được chuyển đến các thùng chứa lớn làm bằng gỗ sồi, xi măng hoặc thép không gỉ. Để làm được điều này, nhà sản xuất rượu đã thêm đúng tỷ lệ men sẽ chuyển hóa đường thành rượu.

Khi đã đạt được lượng đường và nồng độ cồn thích hợp, quá trình lên men sẽ được dừng lại bằng cách làm lạnh đột ngột, bổ sung sulfur dioxide hoặc nấm men. Rượu trắng khô được để lên men cho đến khi hầu hết đường chuyển hóa thành rượu.

Ủ chín và đóng gói trước

Rượu lên men được chuyển sang thùng xi măng lớn, thùng thép không gỉ, hoặc thùng gỗ sồi. quá trình lên men tiếp tục diễn ra trong thùng, trong một số trường hợp, rượu được khuấy thường xuyên để khuấy động men, nhưng hầu hết các nhà sản xuất đều để rượu ủ lắng xuống, hấp thụ hương thơm từ thùng và phát triển hương vị phức tạp.

Đóng chai

Khi đến giai đoạn đóng chai, rượu sẽ được chuyển vào các thùng chứa (bằng nhôm, nhựa tetra, nhựa, v.v.) mà không tiếp xúc với oxy.

Khi đã sẵn sàng đưa ra thị trường, rượu được đóng trong chai thủy tinh để bảo toàn hương vị cho đến khi mở nắp.